วิธีเปลี่ยนเพศดอกแตงกวา และพืชตระกูลเถา

พืชตระกูลแตง เช่น แตงกวา ฟักทอง บวบ มะระ เป็นพืชที่มีดอกไม่สมบูรณ์เพศ คือ ดอกมีเกสรตัวผู้หรือเกสรตัวเมียอย่างใดอย่างหนึ่ง ส่วนใหญ่เกิดดอกเพศผู้และดอกเพศเมีย ในต้นเดียวกัน แต่ต่างดอกกัน โดยผลของพืชเหล่านี้ จะติดผลเฉพาะดอกเพศเมียเท่านั้น ดังนั้นหากอยากให้มีผลผลิตในปริมาณมาก ก็จะต้องทำให้พืชเกิดดอกเพศเมียในปริมาณมาก อย่างไรก็ตาม ถึงดอกเพศผู้จะไม่ติดผล แต่ก็มีประโยชน์ในการปล่อยละอองเกสรไปผสมกับดอกเพศเมีย

 

การออกดอกของพืชตระกูลแตง ดอกแรกจะเริ่มพบได้ประมาณข้อที่ 2 – 3 ซึ่งมักเป็นดอกเพศผู้ และจากนั้นในข้อที่สูงขึ้นจะยิ่งพบดอกเพศผู้น้อยลง และเริ่มพบดอกเพศเมียมากขึ้นแทน ดอกเพศเมียส่วนใหญ่จะเป็นดอกเดี่ยว เกิดแถวมุมใบ หรือข้อของเถาเห็นรังไข่ชัดเจนด้านใต้ดอก  ส่วนดอกเพศผู้เกิดได้ทั้งดอกเดี่ยวและเป็นช่อ ก้านดอกเรียวเล็ก ดอกเพศเมียและดอกแตงกวาเพศผู้บานในตอนเช้าและพร้อมรับการผสมเกสรดอกจะหุบ ตอนบ่ายภายในวันเดียวกัน  

 

ภาพดอกแตง (ด้านบน) ดอกเพศเมีย (ด้านล่าง) ดอกเพศผู้

 

ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดเพศดอก

สายพันธุ์แตงกวา

สายพันธุ์ของแตงกวา ก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อเพศดอก ซึ่งเกษตรกรหลายๆท่านก็ต้องการ สายพันธุ์แตงกวา ที่ให้ดอกเพศเมียสูง เช่น พาวเวอร์กรีน เป็นต้น

น้ำ

น้ำเป็นปัจจัยพื้นฐานต่อการเจริญของพืช การขาดน้ำนอกจากจะทำให้การเจริญของพืชไม่ดีเท่าที่ควรแล้ว ยังส่งผลต่อการพัฒนาของดอกด้วย ถ้ามีการขาดน้ำในช่วงสร้างตาดอก การพัฒนาการของดอกตัวเมียก็จะไม่เกิดขึ้นหรือเกิดขึ้นไม่สมบูรณ์ จนบางครั้งตำแหน่งที่เคยพบตัวเมียจะกลายเป็นดอกตัวผู้หรือดอกกระเทยแทน

ช่วงแสงและอุณหภูมิ

แสงมีผลอย่างมากต่อการเกิดเพศของดอกพืชตระกูลแตง โดยแสงวันสั้น(แสงในฤดูหนาว)จะส่งเสริมการออกดอกเพศเมีย ในขณะช่วงแสงวันยาว(แสงในฤดูร้อน และฝน)จะส่งเสริมต่อการออกดอกเพศผู้ โดยเฉพาะกับแตงกวา ที่มีการตอบสนองต่อแสงค่อนข้างมาก นอกจากนั้นพืชตระกูลแตงจะเกิดดอกเพศเมียมาก เมื่อมีอุณหภูมิที่ต่ำ ซึ่งสอดคล้องกับช่วงฤดูหนาว ซึ่งเหตุที่ช่วงแสงและอุณหภูมิ มีผลต่อการเกิดดอกนั้น เนื่องจากช่วงแสงและอุณหภูมิไปมีผลต่อการสร้างฮอร์โมนบางชนิดในเนื้อเยื่อพืช ซึ่งมีผลต่อเพศดอก

หากช่วงแสงยาวและอุณหภูมิสูง ซึ่งตรงกับ ฤดูร้อน และฝน ในประเทศไทย จะส่งผลให้แตงกวา และพืชตระกูลแตงออกดอกเพศผู้มาก แต่ดอกเพศเมียน้อย ในทางกลับกัน หากช่วงแสงสั้น และอุณหภูมิต่ำ ซึ่งตรงกับ ฤดูหนาว ในประเทศไทยจะทำให้แตงกวา และพืชตระกูลแตงออกดอกเพศเมียมาก และเพศผู้น้อย แทน

ปริมาณไนโตรเจน

การที่ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนมากเกินไป จะยับยั้งการสร้างดอกตัวเมีย และจะทำให้การออกดอกตัวเมียช้าลง เพราะไนโตรเจนจะไปส่งเสริมการเจริญเติบโตที่กิ่งและใบ แต่ก็ยังมีความต้องการไนโตรเจนอยู่ จึงควรใส่ปุ๋ยในปริมาณที่พอดี

การชักนำการเกิดเพศดอก

ฮอร์โมนที่กระตุ้นการเกิดดอกเพศผู้ คือ จิบเบอเรลลิน (GA) ซึ่งอันที่จริงแล้วจิบเบอเรลลินไม่ได้มีผลการเกิดดอกเพศผู้โดยตรง แต่จะยับยั้งการเกิดดอกเพศเมีย แล้วจึงเกิดดอกเพศผู้ในเวลาต่อมา แต่ความสามารถในการชักนำการเกิดดอกเพศผู้ของจิบเบอเรลลินแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับชนิดของสารและชนิดของพืช

 

ส่วน ฮอร์โมนที่กระตุ้นการเกิดดอกเพศเมีย คือ ออกซินและเอทิลีน โดยออกซินจะมีประสิทธิภาพน้อยกว่าเอทิลีน เนื่องจากออกซินจะไปกระตุ้นการปลดปล่อยเอทิลีนอีกที แต่จะต้องฉีดพ่นในช่วงเวลาที่เหมาะสม (ต้นกล้าที่มีใบจริง 2 – 5 ใบ) หากใช้ผิดช่วงเวลาจะไปกระตุ้นการเกิดดอกเพศผู้แทน ออกซินที่มีการใช้กันโดยทั่วไป คือ NAA (1-naphthylacetic acid) IBA (4-(indol-3-yl) butyric acid) 2, 4-D (2,4-dichlorophenoxyacetic acid) และ 4-CPA (4-chlorophenoxyacetic acid)

 

โดย 2, 4-D มีการใช้กันมากเป็นสารกำจัดวัชพืช มีความเป็นพิษปานกลาง จึงควรใช้ด้วยความระมัดระวัง และใช้ในปริมาณความเข้มข้นไม่สูง ถ้าเป็นสารบริสุทธิ์จะมีลักษณะเป็นผลึกสีขาว ละลายได้ดีในแอลกอฮอล์ แต่ไม่ละลายนํ้า ยกเว้นสารที่อยู่ในรูปเกลือ หรือการใช้ ethephon (2-chloroethylphosphonic acid) ซึ่งเป็นสารที่จะปลดปล่อยเอทิลีน แม้จะอยู่ในช่วงวันยาวและมีอุณหภูมิสูง และช่วยลดการหลุดร่วงของผล โดยฉีดพ่นต้นกล้าที่มีใบจริง 1 – 3 ใบ

สรุป โดย … แอดมิน เกษตรสมบูรณ์

ในช่วง ฤดู ร้อน-ฝน ในประเทศไทย จะเกิดปัญหาการเกิดดอกเพศผู้ในแตงกวาจำนวนมาก ทำให้ลูกไม่ดก ซึ่งสามารถ แก้ไขได้ง่ายๆ โดยใช้ สายพันธุ์แตงกวาที่ให้ดอกเพศเมียสูง เช่น พาวเวอร์กรีน เป็นต้น ร่วมกับ ยาเปลี่ยนเพศดอก ที่มีประสิทธิภาพ เช่น ซิป เป็นต้น ฉีดในช่วง 2 – 6 ใบจริง ร่วมกับ ผสมเทียม เช่น โลตัส ซูพรีม (โลตัส-ซูพรีมใช้ เพื่อป้องกันดอกร่วงเนื่องจากมีดอกเพศเมียจำนวนมาก)   ส่วนในช่วง ฤดู หนาว ในประเทศไทย จะเกิดปัญหาการเกิดดอกเพศเมียในแตงกวาจำนวนมาก ทำให้ดอกร่วง ซึ่งสามารถ แก้ไขได้ง่ายๆ โดยใช้ ยากระตุ้นเกิดเกิดดอกเพศผู้ หรือสามารถใช้ยายืดแทนได้ ร่วมกับ ปุ๋ยไนโตรเจน เป็นต้น

แอดไลน์มาสิ ! คุณจะไม่พลาดข่าวสารสำคัญๆ หรือ สอบถาม แบบสั้นๆเข้าใจง่ายไว้ในบทความนี้ วิธีเปลี่ยนเพศดอกแตงกวา ! เพิ่มเติม

เกษตรสมบูรณ์ บริการให้คำปรึกษาด้านการเกษตร และ จำหน่าย ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง และ เมล็ดพันธุ์ผัก เช่น ศรแดง เจียไต๋ และตะวันต้นกล้า ราคาปลีกและส่ง พร้อมจัดส่งทั่วประเทศ 

ID Line : @uox0813g

Facebook : www.facebook.com/kasetsomboonstore

Facebook : fb.me/kasetsomboonstore

 

Facebook Comments

One thought on “วิธีเปลี่ยนเพศดอกแตงกวา และพืชตระกูลเถา

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *